Fizyka dla każdego

 Na Marsie, od paru lat, panuje całkiem spory ruch. Jeździ tam kilka amerykańskich łazików - ile dokładnie to trudno powiedzieć, bo jeden utknął w piachu, drugi też, ale udało się go małymi krokami wyciągnąć.  

Łazik "Ciekawski" zwiedza dno prastarego krateru, w którym przez miliardy lat mogły się zebrać nawet osady jakiegoś jeziora, o ile tam istniało.

Tym bardziej ciekawe jest, co "Ciekawski" znalazł. Krajobrazy - naprawdę marsjańskie, ale życia - chyba nie!

Pierwszy w 2018 r. numer „Głosu Uczelni” ma wiodący temat „Mikrokosmos, makrokosmos” i w sporej części poświęcony jest fizykom, astronomom, informatykom oraz przedstawicielom nauk technicznych na UMK. 

W numerze tym m.in artykuł prof. Grzegorza Karwasza pt. "Na Mikołaja dla nauczycieli"

W ubiegły poniedziałek (15.01.2018) prof. Grzegorz Karwasz był gościem IX Liceum Ogólnokształcącego w Gdyni. Wygłosił tam wykład pt. "In principo". Wykład poruszał kwestię relacji nauka-wiara. Można było zatem usłyszeć m.in. o powstaniu świata według Biblii, a także o tym, co nauka ma w tej kwestii do powiedzenia. Wykład wzbudził spore zainteresowanie: młodzież zadała wiele trudnych pytań. 

Poniżej kilka zdjęć z tego wydarzenia. 

Czytaj wykład "In principio" 

Niebo wieczorne w najbliższych tygodniach pozbawione będzie widocznych gołym okiem planet. Stąd też i w wieczór wigilijny pierwsza gwiazda będzie rzeczywiście prawdziwą gwiazdą.

A w 2018 roku mnóstwo ciekawych zjawisk na niebie, w tym "przejście" Księżyca na tle Aldebarana, obserwacja, która przekonała Kopernika do stworzenia teorii heliocentrycznej.

Statek kosmiczny Enterprise z serialu Star trek wyposażony jest w napęd nadświetlny, który pozwala na osiąganie prędkości znacznie większych od prędkości światła. Silnik, według filmowców, generuje tzw. pole „warp”, czyli lokalne zakrzywienie czasoprzestrzeni, które umożliwia podróże między bardzo odległymi planetami w przeciągu zaledwie kilku sekund – podczas gdy światłu pokonanie tej samej odległości mogłoby zająć nawet setki lat. Takie zakrzywienie czasoprzestrzeni, według filmowców, wymaga ogromnej energii, która uzyskiwana jest dzięki kontrolowanej reakcji antymaterii z materią zachodzącej w rdzeniu napędu. 

Tyle science-fiction. Prawdziwą antymaterię produkujemy w laboratorium (ZDF w Toruniu), jest w środku naszej Galaktyki a ostatnio znalezioną ją również w piorunach.

Fikcyjny statek Enterprise należy do grona licznych wątków filmowych, w których wykorzystywane jest pojęcie antymaterii. 

Szanowni Państwo,

Dziękując za tak liczny i aktywny udział w jubileuszowym X Seminarium "Komputer w szkolnym laboratorium przyrodniczym" składamy życzenia spokojnych i zdrowych Świąt Bożego Narodzenia i wszelkiej pomyślności w Nowym Roku! Szczególne podziękowania dla naszych wspaniałych wykładowców.

Do zobaczenia na XI Seminarium, na imieniny Mikołaja.
Andrzej Karbowski i Grzegorz Karwasz

Ostatnie lata to prawdziwy „wysyp” książek o astronomii – dla dzieci, młodzieży, dorosłych.  Przez 50 lat, od czasów nadzwyczajnej opowieści prof. Zinna z przezabawnymi rysunkami Bogdana Butenki, rynek wydawnictw popularnych z astronomii pozostawał bardzo ubogi. Skąd to nagłe zainteresowanie? Z jednej strony pobudzają je powstające we wszystkich częściach Polski interaktywne muzea nauki i planetaria, z drugiej strony – wzrost możliwości technicznych i obecność Internetu uczyniła obrazy Marsa, księżyców Jowisza, mgławic i najdalszych galaktyk „jak na dłoni”.

Na otwarciu X Ogólnopolskiego Seminarium „Komputer w szkolnym laboratorium przyrodniczym” gościliśmy m.in. Panią prof. dr hab. Beatę Przyborowską (Prorektor ds. Kształcenia UMK) i Panią dr hab. Agnieszkę Wałęgę (prof. UMK, prodziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych). Wystąpienie p. Rektor zapoczątkowało serię niezwykle interesujących wykładów. Oprócz nauczycieli oraz osób zaintereresowanych tematyką Seminarium, nie zabrakło również studentów i młodzieży, którzy zostali z nami do samego końca (mimo późnej pory). Bardzo cieszymy się wysoką frekwencją. 

Zapraszamy do lektury materiałów.

1. Prezentacje z wykładu prof. Grzegorza Karwasza, eksperta MAEA ONZ w Wiedniu, "Smog czy atom? trudny wybór!"

• wersja dłuższa (do prezentacji)
• wersja krótsza (do druku)

2. Prezentacja z wykładu dr Krzysztofa Rochowicza:

• Nagroda Nobla 2017: Czarne dziury i fale grawitacyjne

​3. Materiały z Warsztatów:

Pięć kulek zawieszonych na niciach nazywamy, tradycyjnie, wahadłem Newtona.      

Jeśli puścimy jedną kulkę, odbije się jedna, jeśli dwie - odbiją się dwie, i tak dalej.

Aby wyjaśnić, dlaczego tak jest, trzeba skorzystać z dwóch zasad: zachowania pędu i zachowania energii. 

Zasada zachowania energii, w jej obecnej postaci, została sformułowana dopiero gdzieś w połowie XIX wieku.