Fizyka dla każdego

1.

Klasyczne doświadczenie. Wahadło w polu magnetycznym, na którego końcu znajdują się płytki - najpierw niepocięta, potem pocięta. Wyraźnie widać, że płytka niepocięta zatrzymuje się szybciej.
Zobacz Esperienze didattiche punkt 5.

2.

Działo magnetyczne. a) Na początku na urządzenie (w tym momencie źródłem pola em jest sama cewka) nakładamy aluminiowy pierścionek. Po włączniu pola wyskakuje do góry. Po powtórzeniu doświadczenia z pierścionkiem przeciętym pozostaje on w miejscu. b) Do cewki urządzenia wkładamy rdzeń ferrytowy - wzmacniamy pole em. Nieprzecięty pierścionek wyskakuje na wyższą wysokość niż poprzednio, przecięty nie rusza się. c) W ostatniej części do cewki z rdzeniem w środku zblizamy cewkę podłączoną do zarówki. Po włączeniu pola EM żarówka zaczyna świecić.

_3.

Przez miedzianą rurkę przepuszczamy najpierw monetę, potem magnes. Magnes leci przez rurkę dłużej niż moneta.

4.

Powtarzamy poprzednie doświadczenie z pociętą rurką. Tak, jak poprzednio magnes leci dłużej niż moneta, ale szybciej niż w poprzednim doświadczeniu. W tym przypadku siła wyhamowująca magnes nie działa symetrycznie - magnes obija się o ścianki, obraca się.
Zobacz prezentację: DISCOVERING ELECTROMAGNETIC INDUCTION: INTERACTIVE MULTIMEDIA PATH (MPTL 14)

5.

Aluminiowa tarcza zwalnia pod wpływem zmiennego pola magnetycznego.

6.

Aluminiowa tarcza. Przy pomocy silnego magnesu można ją zajręcić nie dotykając jej. Można też ją szybko zatrzymać tak, jak w poprzednim doświadczeniu.

7.

Magnes zsuwa się najpierw po drewnianej desce, a potem po miedzianej sztabce. Na miedzi jego ruch jest wyraźnie wolniejszy.

8.

Magnes toczy się po miedzianej sztabce.  Kiedy jego ruch rozpoczyna się przy krawędzi sztabki porusza się po krzywej przypominającej sinusoidę. Zjawisko indukcji zapobiega spadnięciu magnesu ze sztabki.

9.

Magnes zawieszony na nitce nad drewnianą deseczka zachowuje się jak zwykłe wahadło. Jego ruch nad miedzianą sztabką jest gwałtownie zatrzymany.

10.

Magnes upuszczony na drewniany stół upada na niego z hukiem. Na miedzianej sztabce osiada prawie bezdźwięcznie, jakby była na niej jakaś niewidzialna poduszka.

11.

3 cewki, do których podłączony jest prąd z pródnicy prądu trójfazowego (pomiędzy nimi powstaje wirujące pole magnetyczne). Do środka wstawiamy metalowy krązek. Po wytworzeniu pola zaczyna się obracać. Warto zauważyć, że każda zamiana faz doprowadzonych do cewek skutkuje zmianą kierunku obracania sie krążka.

12.

2 pierścienie (jeden pełny, a drugi przecięty) zawieszine na belce obrotowej. Gdy włożymy (energicznym rucjem) magnes do pierścienia pełnego - układ drgnie (prądy wirowe mogą płynąć po całym obwodzie pierścienia). Gdy ten sam magnes włożymy do pierścienia przeciętego - układ nie porusza się.

13.

Aluminiowy krążek zawieszony jest na nici. Cewka generuje zmienne pole em. Kiedy włączamy pole krażek ustawia się prostopadle do cewki. Po przesłonięciu połowy zwojnicy płytą aluminiową krążek zaczyna się poruszać. Po zasłonięciu drugiej połowy porusza się w drugą stronę.

"Na "regułę strumienia" musimy patrzeć w następujący sposób. W ogólnym przypadku siła na ładunek jednostkowy wynosi

F/q = E + v × B.

W poruszających się przewodach działa siła odpowiadająca drugiemu wyrazowi. Poza tym istnieje także pole E, jeżeli gdziekolwiek w przestrzeni zmienia się pole magnetyczne. Są to zjawiska niezależne, ale SEM wokół pętli przewodzącej jest zawsze równa szybkości zmian strumienia magnetycznego przez tę pętlę."
Feymana wykłady z fizyki, T.2 cz.1, PWN, 1974, s. 393.

Przeczytaj cały rozdział o prawach indukcji z wykładów Feymana.