W dniu 26.10.2017 r. w Instytutucie Fizyki UMK, dr inż. Grzegorz Jezierski (Politechnika Opolska) wygłosił wykład pt.: "Promieniowanie rentgenowskie wokół nas".
"Promieniowanie rentgenowskie wokół nas" - wykład dr inż. Grzegorza Jezierskiego z Politechniki Opolskiej (kolokwium czwartkowe)
Streszczenie:
Promieniowanie rentgenowskie jest dzisiaj szeroko wykorzystywane już nie tylko w medycynie (diagnostyka oraz terapia) czy weterynarii, ale również w wielu dziedzinach przemysłu, rolnictwa i leśnictwa, produkcji żywności, farmaceutyków oraz kosmetyków, szeroko pojętego bezpieczeństwa (tzw. security), w ochronie środowiska naturalnego (np. przy separacji odpadów), w różnych dziedzinach nauki, ale także kultury i dziedzictwa narodowego (archeometria i historia kultury oraz sztuki).
Natura i właściwości promieniowania rentgenowskiego pozwalają badać nie tylko wewnętrzne struktury różnych (wszystkich) materiałów i obiektów zarówno na poziomie makro jak i mikrostruktury, ale także dokonywać pomiarów masy i wymiarów detali, liczyć obiekty, mierzyć poziom napełnienia, stwierdzać brakujące elementy, określać skład chemiczny czy gęstość materiału (obiektu). Aparat rentgenowski tzw. dyfraktometr rentgenowski jest nadal podstawowym narzędziem do oceny struktury i budowy materii. Procesy produkcyjne w przemyśle stają się coraz szybsze a zarazem bardziej złożone. Nowe i coraz bardziej zróżnicowane technologie powodują konieczność stosowania takich rozwiązań w zakresie kontroli, które są w stanie uwidocznić ukryte lub bardzo małe struktury. Aby zapewnić bezpieczeństwo w dziedzinach takich jak: przemysł motoryzacyjny, aeronautyka, czy energetyka, niezbędna jest inspekcja stosowanych tam elementów zespołów czy połączeń. Ciągły trend w kierunku miniaturyzacji, a jednocześnie coraz większej zwartości układów elektronicznych w całym przemyśle elektronicznym pociąga za sobą konieczność stosowania kontroli rentgenowskiej, umożliwiającej uzyskiwanie dużych powiększeń przy zapewnieniu odpowiedniej rozdzielczości uzyskiwanego obrazu. Stąd też obserwuje się dzisiaj szybki rozwój tzw. mikroskopii rentgenowskiej przy inspekcji układów elektronicznych. Niezależnie od tego bardzo dynamicznie wzrasta liczba stosowanych nie tylko medycznych ale także przemysłowych mikro czy nanotomografów rentgenowskich, począwszy od całkowicie przenośnych po wielotonowe stacjonarne (np. do badania całych samochodów). Można więc rzec, że dzisiaj promieniowanie rentgenowskie jest wszechobecne w naszym otoczeniu.
Zobacz także:
1. G. Karwasz, Jak wygląda DNA? Opowiastka "Na ścieżkach fizyki współczesnej" 
2. G. Karwasz, Super-trucizna (plakat z serii "On the Track of Modern Physics")
3. Stulecie badań struktury krystalograficznej (Science)
)
