Fizyka dla każdego

„O wodnych biegaczach, siłach napięcia powierzchniowego i amfoterycynie B”

Podczas wykładu zostanie przedstawiona rola sił napięcia powierzchniowego w kroczeniu po powierzchni wody owadów z rodziny nartnikowatych (Gerridae sp.) oraz jaszczurek (Basiliscus plumifrons). Istnienie sił napięcia powierzchniowego umożliwia formowanie na granicy faz woda- powietrze zorientowanych warstw jednocząsteczkowych. W zakresie analizy techniki Langmuira-Blodgett (LB) zostaną omówione metody ich badania. Warstwy LB można badać za pomocą większości dostępnych technik takich jak np.: mikroskopii sił atomowych (AFM), mikroskopii kąta Brewstera (BAM) oraz mikroskopii czasów życia fluorescencji (FLIM). Zaprezentowane zostanie również znaczenie błony biologicznej w procesach życiowych oraz jej wpływ na organizację molekularną antybiotyku amfoterycyny B (AmB). AmB jest jonoforowym antybiotykiem przeciwgrzybiczym z grupy polienów. Powszechne stosowanie antybiotyków przeciwbakteryjnych przyczynia się do osłabienia systemu odpornościowego organizmu, a w następstwie powoduje choroby grzybicze. Większość zakażeń grzybiczych dotyczy grzybic narządów wewnętrznych, które najczęściej występują u pacjentów z chorobami nowotworowymi, zespołem nabytego braku odporności (AIDS) oraz po przeszczepach narządów wewnętrznych. AmB wykazuje selektywność w stosunku do błon lipidowych zawierających ergosterol. Właściwość ta umożliwia stosowanie leku do zwalczania głębokich infekcji grzybiczych narządów wewnętrznych człowieka. Stosując technikę monowarstw można pojedyncze warstwy molekularne uformowane z lipidów i AmB nanosić na podłoża stałe. Umożliwia to zastosowanie różnorodnych technik badawczych, przy użyciu których staje się możliwe wyjaśnienie fizycznych mechanizmów oddziaływania molekuł. Poznanie organizacji molekularnej AmB w błonach lipidowych ma istotne znaczenie także w określeniu jej aplikacji farmakologicznych, a w szczególności w zmniejszeniu toksyczności.