Ciała stałe
      Piryt i ametyst
      Sprytna plastelina
      Topnienie lodu
      Stop Wooda

Gazy
      Balonik na kolbie
      Balonik pod kloszem
      Termometr miłości
      Wrzenie wody pod zmniejszonym ciśnieniem

Ciecze
      Naczynia połączone
      Naczynia kapilarne
      Tornado w butelce
      Ruch konwekcyjny

Plazma
      Elektroskop i świeca
      Tornado ogniowe
      Lampa plazmowa
      Induktor

Kondensat

Balonik pod kloszem

Lekko nadmuchany balonik związujemy nitką. Następnie wkładamy balonik pod klosz pompy próżniowej. Za pomocą pompy wypompowujemy powietrze spod klosza – jednocześnie obserwujemy jak balonik zwiększa swoją objętość. Dlaczego tak się dzieje?

Obraz 7 Obraz 6

Rys. 1. Balonik z powietrzem pod kloszem: a) przed odpompowaniem powietrza, b) po odpompowaniu powietrza.

Jeśli balonik jest „sflaczały” nie oznacza, że nie ma w nim powietrza – jest i to całkiem dużo, i pod całkiem dużym ciśnieniem – atmosferycznym (to jest mniej więcej 10N/cm2 , czyli jakby odważnik 1 kg położyć na paznokciu palca – ciężki, prawda?)

Jak duże jest ciśnienie atmosferyczne, widzimy dopiero, gdy wypompujemy powietrze spod klosza. I nawet nie do końca – pompa, której używamy wypompowuje mniej więcej 90% powietrza. Oznacza to, że ciśnienie pod kloszem spada dziesięciokrotnie. No i balon puchnie dziesięciokrotnie.

 

ZDF, red. JB