Prezentując różne przykłady ciał stałych (m.in. monety, grafit, diament, ortoklaz) zwracamy uwagę na przykładowe minerały o strukturze krystalicznej – piryt i ametyst.

Rys. 1. Minerały: a) piryt, b) ametyst.

Piryt (po lewej), czyli „złoto głupców”, to minerał żelaza (FeS2). Nazwa pochodzi od gr. pyr = 'ogień' oraz pyrites = 'iskrzący', gdyż minerał ten iskrzy się pod wpływem uderzeń krzesiwa. To atrakcyjny i łatwy do zdobycia kamień kolekcjonerski, stosowany od czasów starożytnych do wyrobu biżuterii i ozdób.

Bywa stosowany jako proszek polerski, używany jest do wyrobu czerwonych i brunatnych farb mineralnych. W przeszłości stanowił podstawę jednego ze sposobów rozpalania ognia w zamku kołowym dawnej broni palnej.

Kwarc fioletowy, czyli ametyst (na zdjęciu po prawej) to minerał z gromady krzemianów, zbudowany głównie z dwutlenku krzemu. Nazwa pochodzi od starogermaśnkiego kwarr (quarz) = zgrzyt – tak określali ten minerał niemieccy górnicy. Wykorzystywany jako kamień ozdobny i jubilerski.