Ciało amorficzne (bezpostaciowe) to stan skupienia materii charakteryzujący się własnościami reologicznymi zbliżonymi do ciała krystalicznego, w którym nie występuje uporządkowanie dalekiego zasięgu. Ciało będące w stanie amorficznym jest ciałem stałym, ale tworzące je cząsteczki są ułożone w sposób dość chaotyczny, bardziej zbliżony do spotykanego w cieczach. Z tego powodu ciało takie często, choć błędnie, nazywa się stałą cieczą przechłodzoną. Jednak ciecz, w tym także ciecz przechłodzona, może płynąć, a ciało stałe utrzymuje swój kształt.

W stanie amorficznym występują zwykle substancje, które są zdolne do krystalizacji, ale ze względu na duży rozmiar cząsteczek, zanieczyszczenia lub szybkie schłodzenie cieczy, nie mają warunków, aby w pełni skrystalizować.

Przykłady ciał amorficznych: szkło, mieszaniny polimerów, szkło metaliczne, niektóre minerały: opale, bursztyny, szkliwa wulkaniczne, np. obsydian.

Na pokazie prezentujemy nietypowe własności tzw. sprytnej plasteliny (w języku angielskim "silly putty"). Ta mieszanina polimerów na bazie silanów, zachowuje się przy powolnym odkształceniu podobnie jak dobrze znana plastelina - a wręcz ciągnie się jak guma do żuca. Jeśli natomiast utoczymy z niej kulkę, odbija się od podłogi jak piłka z kauczuku. A uderzona młotkiem - rozpryskuje się jak szkło. Z dodatkiem innych substancji - świeci w ciemności, "klei się" do magnesu. Gdy ją wynaleziono 50 lat temu, nie wiedziano, do czego może się przydać. Dziś wiemy: do zabawy!

Rys. 1. Sprytna plastelina: a) fosforyzująca, b) o właściwościach magnetycznych.