Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK w Toruniu


Start
Wprowadzenie
POWIETRZE
CZY PRÓŻNIA

- JEST CZY GO NIE MA

Gasnąca świeczka

Balonik na butelce

Balonik pod kloszem

Balonik w bańce
Balonik naciągnięty na rurę
Rura Newtona
Półkule magdeburskie
WŁAŚCIWOŚCI POWIETRZA
Ciśnienie atmosferyczne
Barometr Goethego
Implozja puszki
Wrzenie wody pod zmniejszonym ciśnieniem
Wilgotność z palącą się świeczką - doświadczenie z komputerem
Dzwonek pod kloszem
Płonąca rura
Rezonans z kamertonami
Kula plazmowa
Model Burzy
Wyładowania w rozrzedzonym gazie
Załamanie światła laserowego
PRZEMIANY FAZOWE
Skraplanie gazów
Zestalanie gazów
Doświadczenia z ciekłym powietrzem
JAK WYKORZYSTUJEMY POWIETRZE
Armata powietrzna
Pneumatyka - latająca rakieta
Dlaczego samolot lata
Kiedy powietrze szkodzi - zrywanie dachów z domów
Działo rakietowe - silnik odrzutowy
Elektrownia wiatrowa
Balon na podgrzane powietrze
Poduszkowce - małe i duże



 Strona UMK  Strona Wydziału  Strona Instytutu  PDF  Uniwersytet A-Z    



Poczta
Ciekawe doświadczenia z powietrzem



Dlaczego samolot lata


Kolejne doświadczenie jest bardzo proste. Każdy może sam je powtórzyć w domu. Do doświadczenia potrzebny jest odkurzacz z punktowym wylotem powietrza bądź suszarka do włosów i plastikowa piłeczka pingpongowa. Wkładamy rurę od odkurzacza do wylotu powietrza i włączamy urządzenie. Po skierowaniu strumienia powietrza do góry wkładamy w ten strumień piłeczkę pingpongową. Piłeczka unosi się kilka – kilkanaście centymetrów nad wylotem rury. Nie spada nawet wtedy, kiedy rurę lekko pochylimy. Powietrze opływa piłeczkę ze wszystkich stron  w taki sposób, że ciśnienie nad nią jest trochę niższe niż pod nią (dokładnie opisuje to prawo Bernouliego, o którym mówi się na studiach fizycznych). Wysokość unoszenia się kulki zależy od jej masy i od szybkości strumienia powietrza.
Drugim wariantem tego doświadczenia jest eksperyment z lejkiem. Do strumienia powietrza wkładamy lejek węższym końcem w kierunku jego wylotu, a następnie wkładamy do niego piłeczkę pingpongową. Tym razem piłeczka nie unosi się nad lejkiem, a zostaje do niego wessana, pomimo opływającego ją powietrza (można się o tym przekonać obracając cały układ o 180 stopni). Dzieje się tak, ponieważ powietrze w lejku rozpręża się przechodząc z jego wąskiej do szerokiej części, tworząc podciśnienie, które wciąga piłeczkę.
Na podobnej zasadzie powstaje siła, która powoduje, ze samolot – nawet bardzo ciężki – może unosić się w powietrzu.

Profil skrzydła samolotu
Samoloty potrafią latać, ponieważ posiadają odpowiednio wyprofilowane skrzydła oraz napęd. Na skrzydła działa siła nośna, która jest tym większa im większa jest prędkość samolotu. Jeżeli siła nośna jest większa od siły ciężkości samolotu, wówczas może on wznieść się w powietrze i latać.
Strumień powietrza, który działa na skrzydło opływa je zarówno nad nim, jak i pod nim. Jednak droga jaką przebywa strumień powietrza w tym samym czasie nad skrzydłem jest większa niż pod skrzydłem. Powietrze porusza się szybciej nad skrzydłem i dzięki temu powstaje tu mniejsze ciśnienie niż pod skrzydłem. Wypadkowa siła parcia, działająca na skrzydło nazywa się siłą nośną.