JOD PROMIENIOTWÓRCZY

 

Znamy 15 izotopów promieniotwórczych jodu. Najbardziej znane to:

- jod 123

- jod 125

- jod 129

- jod 131

- jod 132

Czas półrozpadu jodu 123 wynosi 13 godzin. Otrzymuje się go w cykloronie. Służy do badań tarczycy. Jest bezpieczniejszy od innych jodów promieniotwórczych, ale z powodu wysokich kosztów produkcji w Polsce ma małe zastosowanie.

Jod 125 stosuje się w badaniach naukowych jako wskaźnik, a w medycynie do badania różnych organów, a także do leczenia nadczynności i nowotworów tarczycy. Jego okres półrozpadu wynosi 59 dni. Ponadto używa się go w leczeniu nowotworów gałki ocznej np. czerniaka złośliwego naczyniówki i glejaka siatkówki. Sposób ten jest nowy, a wcześniejsze terapie najczęściej kończyły się utratą oka dla osoby chorej.

Jod 129 to niebezpieczny produkt uboczny zakładów przerobu paliwa jądrowego. W małych ilościach przedostaje się do atmosfery. Dla ludzi jest o tyle groźny, że potrafi uszkodzić tarczycę.

Najbardziej popularnym i posiadającym nawiększe zastosowanie izotopem promieniotwórczym jodu jest jod 131. Od 1931r. używany go do badania tarczycy. Początek stosowania tego jodu to początek scyntografii. Jednak jod 131 powoli wychodzi z użycia, ponieważ wskutek połowicznego rozpadu trwającego 8 dni oraz emitowania promieniowania beta identyczna dawka jodu obciąża pacjenta 60 razy więcej niż technetu 99.

Jod 131 wydziela się podczas różnych awarii reaktorów jądrowych. Tak było w Windscale (Wielka Brytania) 1957r. gazy z przegrzanego rdzenia reaktora elektrowni jądrowej spowodowały lokalny opad jodu 131. Równiaż w Czarnobylu ogromne ilości jodu 131 zostały wyemitowane do atmosfery.

Jod 132 stosuje się w badaniach naukowych jako wskaźnik, a w medycynie do badania różnych organów, a także do leczenia nadczynności i nowotworów tarczycy. Jego okres półrozpadu wynosi 2.5 godziny.

Izotopy promieniotwórcze jodu mają ważne znaczenię dla onkologii. Jednak źle użytę mogą być przyczyną tych samych chorób, które leczą.

 
              Piotr Kruze
               

 Bibliografia

Powrót