S艂o艅ce



S艂o艅ce – gwiazda centralna Uk艂adu S艂onecznego, wok贸艂 kt贸rej kr膮偶y Ziemia, inne planety oraz mniejsze cia艂a niebieskie. S艂o艅ce to najja艣niejszy obiekt na niebie i g艂贸wne zr贸d艂o energii docieraj膮cej do Ziemi.


 Wykonany w 304Å obraz du偶ej protuberancji, z 14 wrze艣nia 1999 roku przez instrument EIT satelity badawczego ESA/NASA SOHO. Protuberancje s膮 du偶ymi ob艂okami wzgl臋dnie ch艂odnej, g臋stej plazmy zawieszonej w gor膮cej koronie s艂onecznej. Czasami mo偶e ona wybuchn膮膰, wydostaj膮c si臋 z atmosfery naszej dziennej gwiazdy. Emisja w linii widmowej wykaza艂a temperatur臋 w g贸rnej chromosferze oko艂o 60 tysi臋cy K. Na zdj臋ciu znakomicie wida膰 struktury obrazuj膮ce kszta艂t pola magnetycznego S艂o艅ca. Jasny kolor oznacza najgor臋tsze miejsca na powierzchnii gwiazdy, ciemniejsze obszary s膮 dpowiednio ch艂odniejsze.




Por贸wnanie trzech obraz贸w wykonanych przez instrument EIT (Extreme Ultraviolet Imaging Telescope - Ekstremalny Teleskop Ultrafioletowy) obrazuj膮cy jak w ci膮gu trzech lat wzr贸s艂 poziom aktywno艣ci S艂o艅ca. Maksimum jedenastoletniego cyklu s艂onecznego przypada艂o na rok 2000. Obraz uchwycono u偶ywaj膮c emisji Fe XII w 195 Å, ukazuj膮c koron臋 s艂oneczn膮 w temperaturze oko艂o miliona K. Latwo dostrzec, 偶e znacz膮co wi臋cej protuberancji, b艂ysk贸w s艂onecznych i plam jest widocznych w pobli偶u maksimum.


Aktywny region 10486 jest najwi臋ksz膮 plam膮 s艂oneczn膮 sfotografowan膮 przez SOHO. Widoczna plama zajmuje obszar por贸wnywalny z zajmowanym przez pi臋tna艣cie Ziemii. Poprzednio tak du偶膮 plam臋 ujrzano w 1989 roku.


Obraz powsta艂 w wyniku z艂o偶enia trzech obraz贸w wykonanych w d艂ugo艣ciach fal 171 Å, 195 Å i 284 Å przez instrument EIT. Obrazy z kamery docieraj膮 do nas jako czarno-bia艂e, nadanie im r贸偶nych barw u艂atwia rozpoznawanie obiekt贸w na S艂o艅cu. Ten obraz powsta艂 ze zdj臋膰 wykonanych w maju 1998 roku i po nadaniu ka偶dej d艂ugo艣ci fali odpowiednio barw czerwonej, 偶贸艂tej i niebieskiej.

Zdj臋cie wykona艂 instrument LASCO C2 (Large Angle and Spectrometric Coronagraph - Koronograf Du偶ego K膮ta i Spektrometryczny). Ukazuje ono strumienie wiatru s艂onecznego i du偶膮 erupcj臋 zarejestrowane 21 sierpnia 1996 roku. Obraz przedstawia K-koron臋, widoczn膮 w艂a艣nie przy ca艂kowitych za膰mieniach S艂o艅ca. Erupcja wyrzuci艂a materi臋 s艂onca na wysoko艣膰 trzech milion贸w kilometr贸w nad powierzchni臋 naczej gwiazdy.


31 maja 2001 roku instrument LASCO C2 satelity SOHO zrobi艂 zdj臋cie dw贸m, niemal r贸wnoczesnym erupcjom na s艂o艅cu. Wybuchy nast膮pi艂y w kierunkach przeciwnych do siebie, wynosz膮c miliardy ton cz膮stek z pr臋dko艣ci膮 milion贸w kilometr贸w na godzin臋. Dzi臋ki zas艂oni臋ciu tarczy s艂onecznej koronograf LASCO mo偶e ogl膮da膰 koron臋 s艂oneczn膮 w 艣wietle widzialnym.

SOHO jest sztucznym satelit膮 S艂o艅ca, wystrzelonym drugiego grudnia 1995 roku przez rakiet臋 Atlas Centaur, rozpocz臋艂a prac臋 w marcu 1996 roku. Sonda jest wsp贸lnym przedsi臋wzi臋ciem Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA i Amerykanskiej Agencji Kosmicznej NASA; przeprowadza obserwacje naszej dziennej gwiazdy u偶ywaj膮c dwunastu urz膮dze艅.