Planetoidy

Pladetoidy cia艂a niebieskie o ma艂ych rozmiarach - od kilku metr贸w do czasem ponad 1000 km, obiegaj膮ce gwiazd臋 centraln膮 (w Uk艂adzie S艂onecznym - S艂o艅ce), posiadaj膮ce sta艂膮 powierzchni臋 skaln膮 lub lodow膮, bardzo cz臋sto – przede wszystkim w przypadku asteroid mniejszych i ma艂o masywnych – o nieregularnym kszta艂cie, cz臋sto nosz膮cym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami


 433 Eros jest planetoid膮 kr膮偶膮c膮 wok贸艂 S艂o艅ca w podobnej odleg艂o艣ci jak planeta Mars, po wyra偶nie eliptycznej orbicie. Obiekt odkryli ju偶 w 1898 roku jednocze艣nie Gustav Witt i Auguste Charlois. By艂a to pierwsza znana asteroida zajmuj膮ca tak blisk膮 naszej planecie orbit臋. Ma posta膰 bardzo nieregularnej bry艂y o wymiarach 13 x 13 x 33 km i wed艂ug dotychczasowych analiz, wchodz膮ca w jej sk艂ad ilo艣膰 z艂ota przewy偶sza ca艂kowit膮 ilo艣膰 wydobyt膮 do tej pory spod powierzchni Ziemi.

25143 Itokawa jest bardzo ma艂a planetoida, odkryta ca艂kiem niedawno, bo dopiero w 1998 roku w ramach projektu LINEAR. Rozmiary asteroidy wynosz膮 zaledwie 535 x 294 x 209 m. Na powierzchni widoczne s膮 zar贸wno g艂azy, jak i kratery, a tak偶e nadzwyczaj g艂adkie obszary, co do kt贸rych przypuszcza si臋, 偶e mog膮 by膰 zwi膮zane ze specyficzn膮 dynamik膮 tego obiektu.


253 Mathilde to jedna z planetoid pasa g艂贸wnego o nieregularnym kszta艂cie i wymiarach 66 x 48 x 46 km. Jej powierzchnia odbija bardzo ma艂o 艣wiat艂a, sk膮d wiemy, 偶e du偶a jej cz臋艣膰 stanowi膮 zwi膮zki w臋gla. Dlatego te偶, kratery na jej powierzchni otrzyma艂y nazwy miejscowo艣ci, w okolicach kt贸rych wydobywa si臋 w臋giel kamienny. Jeden z krater贸w, o 艣rednicy 6.5 km, otrzyma艂 wi臋c nazw臋 Lublin. Zdj臋cie wykonane zosta艂o podczas przelotu sondy NEAR w odleg艂o艣ci 2400 km od planetoidy.

243 Ida jest planetoid膮 艣redniej wielko艣ci kr膮偶膮c膮 w g艂贸wnym pasie asteroid pomi臋dzy Marsem a Jowiszem. Ma posta膰 nieregularnej bry艂y o wymiarach 54 x 24 x 15 km. Cho膰 odkryta zosta艂a ju偶 w 1884 roku, wi臋ksze zainteresowanie zdoby艂a dopiero w 1993, podczas przelotu sondy Galileo (z kt贸rego te偶 pochodzi to zdj臋cie). Okaza艂o si臋, 偶e planetoida ma sw贸j w艂asny ksi臋偶yc o rozmiarze zaledwie 1.5 km, kt贸ry otrzyma艂 nazw臋 Daktyl. Okres jednego obiegu ksi臋偶yca wok贸艂 Idy wynosi 37 godzin.


951 Gaspra to jedna z planetoid kr膮偶膮cych w pasie pomi臋dzy Marsem a Jowiszem.
Jak wida膰 na zdj臋ciu, ma ona kszta艂t nieregularnej bry艂y o wymiarach 19 x 12 x 11 km. Zdj臋cie zosta艂o wykonane przez sond臋 kosmiczn膮 Galileo.
Dobrze widoczne s膮 kratery uderzeniowe na powierzchni.
Jako ciekawostk臋 nale偶y doda膰, 偶e kratery nazwane zosta艂y nazwami s艂awnych miejscowo艣ci uzdrowiskowych, a w艣r贸d nich odnale藕膰 mo偶na krater Krynica - na cze艣膰 polskiego uzdrowiska Krynica-Zdr贸j.