Nurek Kartezjusza

W nurku Kartezjusza wykorzystuje się dobrze znany fakt, że woda (w porównaniu do powietrza) jest praktycznie nieściśliwa. Gdy ściskamy butelkę, ciśnienie p wzrasta o wartość Δp, a ponieważ ciśnienia wszędzie muszą się wyrównać, objętość pęcherzyka V zmieni się też o pewną wartość ΔV. Zatem wg prawa Boyle'a-Mariotte'a można zapisać

Łatwo obliczyć, że zmiana objętości pęcherzyka będzie równa

Stąd siła wyporu nurka zmniejszy się proporcjonalnie o tę objętość, a dokładnie o wartość ρgΔV, gdzie ρ jest gęstością wody, a g przyspieszeniem ziemskim. Nurek zacznie tonąć, gdy siła wyporu stanie się mniejsza od siły ciężkości.