Lustro na wszystko

Podobno Archimedes, w czasie obrony Syrakuz na obecnej Sycylii (zwanej wówczas Wielką Grecją) używał luster do podpalania na odległość statków atakujących Rzymian. Dziś, na krętych uliczkach Włoch, krzywe lustra uprzedzają o nadjeżdżającym zza zakrętu samochodzie. Inne krzywe lustro w aptece, w Sopocie służy do odchudzania się.


Sprawdź, jakiego lusterka używa siostra do makijażu a jakie masz na zewnątrz samochodu. Jedno, to do makijażu "powiększa", a to w samochodzie "pomniejsza". Jedno nazywamy wklęsłym, drugie wypukłym.

Duże wklęsłe lustro, w kosmicznym teleskopie Hubble'a służy do obserwacji odległych galaktyk. Jednym słowem - (krzywe) lustra są dobre na wszystko.

Lusterko używane do makijażu powiększa z bliskiej odległości twarz. Lusterko wsteczne w samochodzie pomniejsza widziane w nim obiekty. Jedno nazywamy wklęsłym, drugie wypukłym. Lusterko kosmetyczne daje obraz powiększony, ale tylko blisko nosa . W odróżnieniu od zwierciadeł wklęsłych, obraz w nich jest zawsze prosty (pozorny i pomniejszony, jak w okularach rozpraszających, czyli krótkowidza).

W przypadku zwierciadła wklęsłego, powstający obraz może być prosty lub odwrócony, w zależności od położenia przedmiotu (blisko lub daleko od zwierciadła). Poniższy przypadek pokazuje sytuację, gdy przedmiot znajduje się pomiędzy zwierciadłem a ogniskiem, w takim przypadku otrzymujemy obraz pozorny, powiększony i prosty.

Odległości przedmiotu i obrazu od zwierciadła oraz ogniskowa związane są zależnością:


1/p + 1/q = 1/f

W przypadku zwierciadła wypukłego równanie jest podobne, z tym ze ogniskową należy przyjąć za ujemną. W zwierciadle wypukłym obraz powstaje więc po "odwrotnej" stronie (q < 0), jest więc zawsze pozorny.

Duże wklęsłe lustro, w kosmicznym teleskopie Hubble'a służy do obserwacji odległych galaktyk. Teleskop Hubble'a jest przykładem refraktora w układzie Cassegraina (teleskop Cassegraina - posiada paraboliczne zwierciadło główne oraz mniejsze wtórne - eliptyczne, kierujące światło przez otwór w zwierciadle głównym do okularu). Teleskopy w tym systemie posiadają mniejszą światłosiłę, co czyni je szczególnie użytecznymi przy obserwacji jaśniejszych obiektów takich jak księżyc i planety.

Lustro ogniskujące o odpowiednio dużej średnicy pozwala na rejestrację obiektów o małej jasności. Lustra, którymi Archimedes powstrzymywał Rzymian były lustrami płaskimi lub wklęsłymi.


Jednym słowem, (krzywe) lustra są dobre na wszystko.