Luneta

W lunecie obiektyw (o długiej ogniskowej) i okular (o krótkiej ogniskowej) umieszczone są w taki sposób, że ich ogniska pokrywają się.

Luneta Galileusza daje obraz pozorny i prosty. Uzbrojony w nowe potężne narzędzie badawcze, Galileusz rozpoczął badania nieba. Stwierdził, że powierzchnia Księżyca nie jest gładka, jak dotychczas twierdzono, że Droga Mleczna składa się z mnóstwa gwiazd, i że Jowisz posiada własne satelity, dziś nazywane galileuszowskimi. Szczególnie ważne było to ostatnie, dowodziło bowiem, że Ziemia nie jest jedynym ciałem niebieskim wokół którego krążą inne ciała. Obserwował także takie zjawiska i obiekty jak plamy na Słońcu, fazy Wenus, pierścienie Saturna - a swe odkrycia opublikował w dziele "Siderius nuntius" w 1610 roku.

Powiększenie kątowe P dla prostej lunety galileuszowskiej wyraża się wzorem:

gdzie: f_b - ogniskowa obiektywu, f_k - ogniskowa okularu.

Powiększenie lunety nie może być zwiększane dowolnie przez zastosowanie okularów o coraz krótszych ogniskowych. Warunkuje je zdolność rozdzielcza obiektywu ograniczona zjawiskami dyfrakcyjnymi zależnymi od wielkości żrenicy wejściowej d.

Obiektyw może rozróżniać dwa przedmioty, gdy różnica kąta ich obserwacji wyraża się wzorem:

gdzie: - l długość fali (kryterium J.W. Rayleigha).