Prawo Lenza

Profesor Uniwersytetu Petersburskiego E. H. Lenz badał związek między kierunkiem prądu indukowanego i rodzajem wywołującej go zmiany strumienia magnetycznego. W 1834 r. ustalił on następujące prawo:

prąd indukowany w obwodzie ma zawsze taki kierunek, że wytworzony przezeń strumień magnetyczny przez powierzchnię ograniczoną przez obwód przeciwdziała zmianom strumienia, które wywołały pojawienie się prądu indukowanego

Ilustracją tego prawa jest doświadczenie: na pionowy rdzeń stalowy cewki o dużej liczbie zwojów nasadzony jest swobodnie pierścień aluminiowy. Cewkę włącza się w obwód. Przy zamykaniu obwodu cewki pierścień podskakuje do góry.

Tego rodzaju "dziwne" zachowanie się pierścienia tłumaczy się indukowaniem w nim prądu elektrycznego. Gdy przez cewkę nie płynie prąd, wówczas strumień magnetyczny przez powierzchnię ograniczoną przez pierścień, równa się zero. Po zamknięciu obwodu cewki, strumień magnetyczny obejmowany przez pierścień gwałtownie wzrasta. W pierścieniu powstaje prąd indukowany, którego pole magnetyczne powinno mieć - zgodnie z prawem Lenza - kierunek przeciwny względem kierunku pola magnetycznego cewki. W związku z tym prąd indukowany w pierścieniu jest skierowany przeciwnie niż prąd w zwojach cewki. Między takimi prądami działa siła wzajemnego odpychania, podrzucająca pierścień do góry. Po otwarciu obwodu cewki strumień magnetyczny obejmowany przez pierścień, szybko maleje. W pierścieniu indukowany jest prąd, którego kierunek jest zgodny z kierunkiem prądu płynącego przez cewkę, wskutek czego pierścień jest do niej przyciągany, itd.