Fizyka dla każdego

20 października 2016 roku profesor Karwasz uczestniczył w konferencji  Soul or brain: what makes us human?, odbywającej się na Wydziale Teologicznym UMK Wygłosił tam referat  The Three Anima in Modern Science, poniżej film z wystąpienia (i streszczenie)

Arystoteles, w dziele De anima ("Psyche" w greckim oryginale) zauważył stopniowy rozwój "psychicznych" funkcji życiowych, od roślin, przez zwierzęta do człowieka. Tym pierwszym przypisał jedynie funkcję witalności, drugim - dodatkowo funkcję obserwacji (zmysły), a tylko człowiekowi funkcję rozumowania i rozumienia. Niedawne odkrycia propagacji sygnałów elektrycznych również w roślinach (np. przy zamykaniu liścia przez muchołówkę) czynią te granice (przynajmniej między roślinami a zwierzętami) jeszcze trudniejszymi do określenia. Czy możemy wyróżnić człowieka?

Twierdzę, że w oparciu o dane fizyczne (mierzone potencjały elektryczne i przepływające w mózgu prądy elektryczne) wyróżnienie Homo sapiens sapiens byłoby trudne. Warto więc sprawdzić w De anima, jak Artystoteles określał człowieka: np. przez zdolność prawdziwych osądów. W tym kierunku idą też współcześni uczeni - filozofowie (Thomas Nagel, Mind and Cosmos) i neuropsychiatrzy (Michele Gazzaniga, Human. What makes us uniqe), wskazując na aspekty kulturowe, społeczne i etyczne, jako rozgraniczenie między Człowiekiem a światem zwierząt.   

Pisze M. Gazzaniga, na zakończenie książki: "Winogrona Pinot wspaniale mi  obrodziły w tym roku. Zanosi się na świetne wino. Jestem niezmiernie zadowolony, że nie jestem szympansem. " (tłum. z włoskiego GK)

Strona konferencji

Zobacz prezentację

G. Karwasz, Il costante progredire della frontiera tra teologia e scienza: “Fisica”
Scientia et Fides, 3(1)/2015, 61

Więcej lektur