Fizyka dla każdego

Korzystając z chwili czasu, warto w tych dniach (17/03/2020) spojrzeć na niebo. 

Wieczorami na zachodzie, wysoko, wysoko na niebie* lśni Wenus.

Z każdym dniem, aż do maja, zbliża się na swej orbicie do Ziemi i coraz bardziej staje się wąskim sierpem, jak Księżyc w nowiu.

Koniukcja Wenus, Jowisza i Księżyca, 26/03/2012: Katedra w Trento, foto Maria Karwasz;Toruń, foto Krzysztof Służewski

• O 20tej, na samym południu, tuż nad horyzontem migocze Syriusz, najjaśniejsza gwiazda na niebie, zwana też  

też kanikułą**, lub psią gwiazdą.

• Na prawo od Syriusza, przepiękny i charakterystyczny gwiazdozbiór Oriona - jakby wydłużony krzyż.

Uwaga na czerwoną, jasną gwiazdę na barku*** Oriona: to Betelgeza, czerwony olbrzym. 

 Foto: Dominik Woś, https://astrofotografia.eu/

Pulsuje ona z okresem nieco ponad rok. Przygotowuje się do wybuchu. Może on nastąpić lada dzień, albo w przeciągu najbliższych 100 tysięcy lat.

A uważni obserwatorzy zauważyli, że między listopadem 2019 a lutym 2020 Betelgeza znacznie straciła na jasności. Przypuszczalnie przysłonił ją obłok międzygwiezdnego pyłu.

• Nie przegapcie koniunkcji (zbliżenia) Wenus z Plejadami 3 kwietnia!
• Dodatkowo, między 20 marca a 4 kwietnia wieczorami przelatywać będzie po niebie Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, szczegóły na stronie www.heavens-above.com lub w (bezpłatnej) aplikacji Heavens-Above.

A na niebie porannym też się dzieje!

Przed wschodem Słońca, nisko nad południowo-wschodnim horyzontem widoczne są Mars, Jowisz i Saturn (w towarzystwie zbliżającego się do nowiu Księżyca w dniach 18-19 marca, patrz mapka). Warto śledzić, jak Mars mija Jowisza w okolicach 20 marca.

Cóż piękniejszego niż niebo nad naszą głową, pisał Kopernik.

I dodawał: którego rozmiarów nie znamy, a być może, nawet ich znać nie możemy.

* Wysoko, bo w marcu (2020) widzimy Wenus na zachodnim niebie w miejscu, gdzie latem będzie Słońce. 

** Rzymiani liczyli wakacje, czyli "kanikułę", w okresie, kiedy Syriusz krył się za Słońcem (22 lipca - 24 sierpnia).

*** Na prawym barku, według fantazji Heweliusza. Na lewym - według innych przedstawień.

Nazwę kanikuła spotyka się i w późniejszych wiekach, np. znany zbiór poezji Jana Andrzeja Morsztyna nosi tytuł Kanikuła albo Psia Gwiazda.

Aby przejść z angielskiej wersjii Wikipedii na polską wystarczy "kliknąć" na pasku lewego marginesu "Polski"

(GK)

"Mały astronom. Przewodnik dla dzieci."  Grzegorz Karwasz, ilustracje Olga i Janusz Baszczak (Publicat, 2016) Nie tylko dla dzieci! przykład, jak narracja kognitywna może stać się sposobem również na nauczanie astronomii. A przy okazji, ukryte kompedium wiedzy o kosmosie. https://issuu.com/publicats.a./docs/p.pa.skt002.1.01 https://publicat.pl/ced/oferta/nauczanie-wczesnoszkolne-6-9-lat/maly-astronom-przewodnik-dla-dzieci https://www.empik.com/maly-astronom-przewodnik-dla-dzieci-karwasz-grzegorz,p1128039297,ksiazka-p